Czym są emocje i jak działają?
Ludzki umysł wyewoluował kluczowe adaptacje, aby ułatwić naszym starożytnym przodkom przetrwanie i wyzwania reprodukcyjne. Chociaż środowisko, w którym żyjemy, zmieniło się dramatycznie, nadal dzielimy ich zdolność do rozwiązywania problemów, percepcji, systemów przekonań i myślenia emocjonalnego (Workman & Reader, 2015).
Definicja myślenia emocjonalnego musi zatem nie tylko (i) zaspokajać zakres posiadanych przez nas emocji (w tym zarówno pozytywnych, jak i negatywnych); powinna również (ii) wyjaśniać, jak reagujemy fizycznie, psychologicznie i poznawczo na codzienne wydarzenia (czynniki proksymalne); oraz (iii) wyjaśniać, dlaczego mechanizm ten ewoluował przez wiele pokoleń (czynniki ostateczne).
Psycholog ewolucyjny Randolph Nesse (1990) opisuje emocje jako „wyspecjalizowane sposoby działania ukształtowane przez dobór naturalny”, które wpływają na zachowanie w odpowiedzi na „zagrożenia i szanse”.
W końcu psychologiczne adaptacje ewolucji służą nie tylko do rozwiązywania problemów, ale także do pomagania i motywowania jednostki do utrzymania i podtrzymywania zachowań ukierunkowanych na cel. Nasi przodkowie musieli identyfikować niezawodne źródła pożywienia, unikać bycia zjedzonym, chronić swoje młode i znaleźć odpowiedniego partnera seksualnego (Workman & Reader, 2015).
Emocje – takie jak zainteresowanie, smutek i złość – są kluczowymi czynnikami w takiej motywacji, napędzając nas zarówno do działania, jak i reagowania. Jednak, choć istnieją wyraźne powiązania, warto zauważyć, że emocje różnią się od motywacji w zakresie ich ekspresji. Na przykład, szczęście i gniew wywołują reakcje fizjologiczne, takie jak zwiększone tętno i pocenie się, które nie występują w przypadku motywacji.
Nesse (1990) zasugerował, że istnieją trzy składniki emocji: fizjologiczny, psychologiczny i behawioralny. Na przykład, strach przed wysokością może prowadzić do zwiększonego tętna i produkcji kortyzolu, psychologicznych strategii radzenia sobie oraz specyficznych zachowań, takich jak sprawdzanie i ponowne sprawdzanie sprzętu ochronnego (Diemer, Lohkamp, Mühlberger, & Zwanzger, 2016).
Ostatnio badania zaczęły zapewniać wgląd w to, co dzieje się w mózgu, gdy doświadczamy emocji.
Zaawansowane skanowanie mózgu przy użyciu pozytonowej tomografii emisyjnej i funkcjonalnego rezonansu magnetycznego zidentyfikowało dwa potencjalne obszary zaangażowane w regulację i zarządzanie naszymi emocjami (Workman & Reader, 2015).
Amygdala, centralna część układu limbicznego, została rozpoznana u pacjentów z urazami mózgu jako centralna dla identyfikacji emocji w twarzach innych osób, takich jak strach, smutek i złość.
Kora orbitofrontalna – kluczowa w wielu funkcjach wyższego rzędu, takich jak rozumowanie, przetwarzanie języka, a nawet świadomość – jeśli zostanie uszkodzona, dramatycznie zmienia osobowość i reakcje emocjonalne (Eysenck & Keane, 2015).
Na koniec, zanim zostawimy fizjologię, warto zauważyć, że u podstaw mózgu leży również złożona aktywność chemiczna. Nasze reakcje emocjonalne są w całości napędzane przez hormony takie jak adrenalina (epinefryna), testosteron i kortyzol.
O ile jednak znaczenie fizjologii w określaniu naszych emocji jest oczywiste, o tyle sposób okazywania tych emocji jest modyfikowany przez czynniki kulturowe znane jako zasady okazywania (De Gelder & Huis in 't Veld, 2016). Kultura jednostki dramatycznie wpływa na to, jak wyrażamy pozytywne emocje, takie jak szczęście, i negatywne emocje, takie jak gniew.
Podsumowując, reakcje emocjonalne są bardzo złożone i dyktowane przez predyspozycje genetyczne od urodzenia, jak również osobiste doświadczenia.
